اگر می‌خواهید با علائم خرابی سوزن انژکتور که از قطعات خودرو است آشنا شوید جای درستی آمده‌اید! در ابتدا باید بدانید سوزن انژکتور چیست؟ انژکتور مهم‌ترین بخش هر خودرویی است که نقش مهمی در سیستم سوخت‌رسانی و کارکرد آن دارد. کیفیت انفجار در سیستم سوخت‌رسان انژکتوری وابسته به میزان سوخت و فشار تزریق آن توسط پمپ بنزین، میزان هوا و فشار ورود آن به سیلندر توسط سوزن انژکتور و کیفیت جرقه‌‌زنی توسط شمع است. در این بین اگر سوزن انژکتور کار خود را به درستی انجام ندهد احتراق صورت نمی‌گیرد و اتومبیل حرکتی نخواهد داشت. همین موضوع باعث شد تا بخواهیم به طور دقیق‌تر با آموزش شستشوی سوزن انژکتور و شناخت علائم خرابی انژکتور آشنا شویم تا از ایجاد هزینه‌های بیشتر جلوگیری کنیم.

سوزن انژکتور چیست؟

سیستم‌های سوخت‌رسانی خودرو به دو دسته کاربراتوری و انژکتوری تقسیم می‌شود. با توجّه به پیشرفت علم در صنعت خودروسازی سیستم‌های انژکتوری برای مدیریت بهینه سوخت و مدیریت عملکرد موتور همه‌گیر شده است. سیستم انژکتور از اجزای مختلفی چون سوزن انژکتور، سنسور دریچه گاز، سنسور دمای هوا، سنسور فشار هوا، سنسور دور موتور، سنسور ضربه، سنسور اکسیژن، سنسور دمای آب، انژکتور، کویل دوبل و دلکو تشکیل شده است. با وجود تفاوت کاربراتور و انژکتور میتوان گفت در حال حاضر انژکتورهای سوخت جایگزینی مناسب برای کاربراتور هستند.

وظیفه سوزن انژکتور در این سیستم، پاشش سوخت به صورت پودر در داخل محفظه احتراق است. به این وسیله به‌طور مستقیم سوخت تمیز شده به محفظه احتراق وارد می‌شود. در واقع، پاشش سوخت بر روی سوپاپ هوا در زمان مکش صورت می‌گیرد و توسط ECU میزان پاشش زمان‌بندی می‌شود. بنابراین، هر چقدر ذرات سوخت توسط سوزن انژکتور ریزتر پاشش شوند بهتر با هوا ترکیب خواهند شد و این یعنی احتراق کامل و عملکرد بهتر پیشرانه.

اگر سوزن انژکتور خراب باشد چه می‌شود ؟

همان‌طور که متوجه شدید انژکتورها از مهم‌ترین اجزای موتور هستند چون:

• ثابت شده است که موتورهای درون‌سوز برای عملکرد بهتر نیاز به کیفیت بهتر مخلوط سوخت و هوا دارند تا احتراق بهتر که نتیجه‌ی آن بازدهی بالاتر پیشرانه و آلایندگی کمتر است فراهم شود.
• اگر سوخت کامل نسوزد به شکل کربن یا گازهای نسوخته داخل محفظه احتراق باقی مانده و تاثیر منفی بر روی راندمان خودرو می‌گذارد.

• ترکیب نادرست هوا و سوخت و باقی ماندن ذرات مختلف نسوخته در موتور احتراقی داخلی منجر به تقه زدن خودرو خواهد شد.

علائم خرابی سوزن انژکتور

این قطعه مانند دیگر قطعات دارای طول عمر مشخصّی است و به دلیل مصرفی بودن بعد از مدت زمان مشخصّی بسته به نوع و مدل ماشین باید سرویس یا تعویض شوند. بعضاً پیش می‌آید که خودروهای انژکتوری با مشکلاتی چون موارد ذکر شده در قسمت پایین روبه‌رو می‌شوند که میتوان آن‌ها را به عنوان علائم کثیفی سوزن انژکتور در نظر گرفت.

1. افت قدرت موتور: کاهش قدرت پیشرانه مهم‌ترین علامت خرابی سوزن انژکتور است. برای اینکه پیشرانه به درستی کار کند نیاز به سوخت کافی دارد. همچنین اگر احتراق به تاخیر بیفتد قدرت موتور کاهش پیدا می‌کند.
2. روشن نشدن خودرو یا به سختی روشن شدن
3. کاهش شتاب: افت قدرت موتور باعث کاهش شتاب خودرو خواهد شد.
4. ریپ زدن ماشین: اگر مخلوط سوخت و هوا به درستی صورت نگیرد احتراق داخل سیلندرها با تاخیر انجام می‌شود.
5. خروج دود سیاه از اگزوز
6. روشن شدن چراغ چک
7. افزایش میزان آلایندگی: انتشار آلایندگی بیش از حد از علائم خرابی سوزن انژکتور است. گفته شد که احتراق‌ ناقص منجر به سوختن نادرست و ناهماهنگ سوخت که نتیجه‌ی آن افزایش تولید آلاینده‌ها است.
8. خاموش شدن موتور در حین کار کردن
9. افزایش مصرف سوخت: زمانی که احتراق کند پیش رود بیشتر گاز می‌دهید تا سطح عملکرد دلخواه شما حاصل شود. گاز دادن بیشتر برابر است با افزایش مصرف سوخت است.

خرابی سوزن انژکتور چه دلیلی دارد؟

حالا که با علائم خرابی سوزن انژکتور آشنا شدیم بهتر است بدانیم چرا سوزن انژکتور خراب می‌شود؟ و علت پاشش زیاد سوزن انژکتور چیست؟ عموم دلایل خرابی سوزن انژکتور تپل پژو 405 و دیگر مدل‌ها را در بخش زیر بخوانید:

کیفیت پایین سوخت: کیفیت سوخت همیشه در کارکرد خودرو و قطعاتش تاثیرگذار بوده، چه بسا که سوزن انژکتور ارتباط مستقیمی با سوخت دارد. دلیل اصلی خرابی سوزن انژکتور تپل پژو 405 وجود مواد زائد و ناخالصی بیش از حد سوخت است.

نقص واحد کنترل موتور: ECU یکی‌دیگر از دلایل خرابی سوزن انژکتور است. اگر کامپیوتر خودرو مشکل داشته باشد احتمال اینکه نتواند دستوارت لازم را به انژکتورها بدهد وجود دارد. بنابراین احتمال این‌که انژکتورها سالم باشند اما به دلیل عدم دریافت اطلاعات عملکرد نادرستی داشته باشند هست. روشن شدن چراغ چک که از علائم خرابی سوزن انژکتور پراید و دیگر خودروها است حاکی از وجود ایراد در ECU است.

آسیب فیزیکی سوزن: ممکن است سوزن انژکتور دارای ترک و نشتی باشد. اگر در یکپارچکی انژکتور نقصی وجود داشته باشد عملکرد آن دچار اختلال خواهد شد.

خرابی شیر برقی کنیستر: عملکرد این قطعه ایجاد میدان مغناطیسی برای بالا کشیدن انژکتور سوخت است. اگر در اتصال این قطعه مشکلی وجود داشته باشد انژکتور از کار می‌افتد.

انواع سوزن انژکتور

این قطعه براساس تعداد سوراخ‌های موجود در ساختارش به 3 دسته می‌شود.

سوزن انژکتور تک سوراخ

سوزن تک سوراخ ساده‌ترین نوع این قطعه است که در خودروهای سبک چون پراید استفاده می‌شود. عمر مفید سوزن انژکتور پراید بستگی به زمان مشخص شده توسط شرکت سازنده دارد و بعد از آن کارایی آن کاهش پیدا می‌کند؛ به همین دلیل بهتر است در بازه زمانی مشخص اقدام به تعویض و منتظر ظهور علائم خرابی انژکتور نشوید.

سوزن انژکتور سه سوراخ

سیستم‌های انژکتوری که سوخت را از سه سوراخ به محفظه احتراق اسپری می‌کنند از این نوع سوزن بهره‌ می‌گیرند که در قسمت انتهایی خود یعنی محل خروج سوخت دارای سه سوراخ هستند. به طور حتم سیستم‌هایی که دارای سوزن سه سوراخ هستند دارای راندمان بالایی هستند.

سوزن انژکتور چهار سوراخ

قوی‌ترین انواع سوزن می‌باشد که اکثراً در خودروهای لوکس به‌کار برده می‌شود. البتّه اگر خودروی شما قادر به این نوع سوزن باشد می‌توانید برای افزایش قدرت و راندمان موتور از این نوع در خودروی خود بهره بگیرید و به نوعی عمل تقویت سوزن انژکتور را انجام دهید.

فرق سوزن انژکتور تک سوراخ با سه سوراخ در چیست؟

همان‌طور که در قسمت بالا گفته شد تعداد سوراخ در افزایش راندمان موتور تاثیر گذار است. تنها تفاوت این دو مدل هم در همین می‌باشد که سوزن انژکتور سه سوراخ باعث افزایش قدرت بیشتر موتور نسبت به نوع تک سوراخ می‌شود.

تست سوزن انژکتور

تست سوزن انژکتور را می‌توانید با دو روش دیاگ خودرو و یا دستگاه اُهم‌متر انجام دهید. برای تست سوزن با اهم‌متر ابتدا باید سوزن را بیرون بیاورید و با کمک اهم‌متر میزان مقاومت دو پایه واحد انژکتور را اندازه‌گیری کنید. عدد نمایش داده شده روی صفحه اهم‌متر می‌تواند سلامت و معیوب بودن انژکتور را نشان دهد. مقاومت استاندارد برای انژکتورهای مخروطی 12.5 تا 17.5 اهم‌ و برای انژکتورهای استوانه‌ای 9.5 تا 14.5 اهم است. در صورت مغایرت اعداد انژکتور دارای ایراد بوده و باید بدانید زمان تعویض سوزن انژکتور رسده است.

اجزای سوزن انژکتور

زمان تعویض سوزن انژکتور

اگر با علائم خرابی یا کثیفی سوزن انژکتور روبرو شدید و متوجه شدید که با شستشوی سوزن انژکتور مشکل حل نشده و تنها روش باقی مانده تعویض آن است باید چند نکته را در نظر داشته باشید:

• نوع سوزن: همان‌طور که متوجّه شدید انواع مختلفی از سوزن انژکتور وجود داردکه با توجّه به اینکه خودروی شما قادر به پشتیبانی کدام نوع است باید خرید کنید. مناسب نبودن نوع و مدل می‌تواند علت پاشش زیاد سوزن انژکتور شود.
• برند: از آنجایی که این قطعه دارای اهمّیت بالایی در سیستم سوخت‌رسانی و بازدهی موتور هست بهتر است از برندهای معتبر و با کیفیت که دارای ضمانت اصالت کالا هستند استفاده کنید.
• اصالت کالا: قطعات یدکی بسیاری در بازار سطح شهر موجود هستند که دارای کیفیت بسیار ضعیف بوده اما با قیمت برند اورجینال به فروش می‌رسد. توصیه مجله ام ام پارت به شما این است که خرید خود را از معتبرترین فروشگاه‌ها که محصولاتشان دارای ضمانت اصالت کالا است خریداری تا با خرید قطعه‌ای استاندارد و مورد تایید شرکت خودرو ساز مربوطه ضمن بهره‌مندی از کیفیت از ایجاد هزینه‌های بیشتر جلوگیری کنید.

تفاوت سوزن انژکتور نارنجی با مشکی

تنها تفاوت سوزن انژکتور نارنجی با مشکی را می‌توان این‌گونه بیان کرد:

در ساخت موتورهای TU5 تا سال 91 دو مدل ایسیو وجود داشت و از 91 تا 1401 چندین مدل ایسیو داریم که در هر مدل از آن‌ها سیستم برق، انژکتورهای خود را داشته؛ اما در انژکتورهای مدل بالاتر که تبدیل به یورو چهار و یورو پنج شده‌اند می‌بینید که سوزن انژکتور از چهار سوراخ به شش سوراخ و هشت سوراخ تغییر پیدا کرده است. به این ترتیب پاشش سوخت به طور کلی پایین آمده؛ زمان و کیفیت خود انژکتور کمتر شده است. اما در مدل ایسیو 7/4/4 با استفاده از انژکتورهای یورو 2 بوش که اصطلاحاً انژکتور نارنجی نامید می‌شود در مدل های بالا میتوان توان بالاتری گرفت و در صورت توان گرفتن از موتور کمک خواهد کرد که پیشرانه از لحاظ سوخت بهتر تنظیم شود.

شستشوی سوزن انژکتور

شستشوی سوزن انژکتور با دو روش امکان‌پذیر است. یک مدل درون ماشین، یعنی همان‌جایی که قرار دارد و مدل دیگر بیرون ماشین، یعنی ریل را از خودرو خارج خواهد شد و سوزن ها را جدا و سپس شستشو خواهید داد. ما در این قسمت ساده‌ترین و سریع‌ترین نوع آن (درون ماشین) را که کمترین هزینه را برای شما خواهد داشت و خودتان می‌توانید آن را انجام دهید برایتان توضیح می‌دهیم.

روش شستن سوزن انژکتور درون ماشین

قبل از اینکه بخواهید شستشوی سوزن انژکتور را انجام دهید باید بدانید که این روش آنچنان کارآمد نخواهد بود و بهتر است از نوع بیرون خودرو به طور پیشرفته این کار را انجام دهید. افراد بسیاری وجود دارند که در این زمینه آموزش دیده و تخصص دارند. مراجعه به این افراد هزینه متوسطی داشته اما کاملاً می‌توانید از تمیز شدن انژکتورها اطمینان حاصل کنید.

در این روش شستن سوزن انژکتور حتماً از دستکش و لباس آستین بلند استفاده کنید و فراموش نکنید که اصل کاری یعنی پاک کننده سیستم سوخت را خریداری کرده باشید.

برای شستن سوزن انژکتور مراحل زیر را دنبال کنید:

1. فیوز پمپ بنزین و شلنگ اصلی بنزین را از جایش جدا کنید.
2. بعد از جدا کردن فیوز پمپ بنزین شلنگ بنزین را از سر سوزن انژکتورها جدا کنید.
3. در این مرحله باید یک رابط بسازید تا اسپری انژکتور را به سوزن انژکتور متصل کند. (می‌توانید از چسب 1 2 3 و یک شلنگ کمک بگیرید.)
4. شلنگ را به اسپری وصل کنید و اسپری را فشار دهید تا مواد داخل اسپری وارد شلنگ شود.
5. شروع به استارت زدن کنید. با روشن دن ماشین اسپری را به طور ممتد فشار دهید تا ماشین خاموش نشود. با اینکار هم ماشین روشن خواهد ماند هم شستشوی سوزن انژکتور انجام خواهد شد.
6. بعد از 30 دقیقه ماشین را خاموش کنید.
7. حالا می‌توانید اسپری انژکتور و شلنگ آن را که وصل کرده بودید جدا کنید و با رعایت نکات ایمنی شلنگ اصلی بنزین را سر جای خود ببندید و فیوز پمپ بنزین را سرجای خود قرار دهید.

روش شستن سوزن انژکتور در این حالت بسیار ابتدایی بوده و هر شخص عادی می‌تواند ان را انجام دهد. توجه داشته باشید که این روش تنها برای برطرف کردن رسوبات جزئی است و نباید انتظار برطرف شدن کامل رسوبات سیستم انژکتور را داشته باشید. البته تقویت سوزن انژکتور در این کار تا اندازه ای کارساز می‌باشد.