هزینه سوخت یک هزینه همیشگی برای خودروهای بنزینی است و اگر مصرف سوخت شما بیش از چیزی باشد که واقعا لاززم است، هزینه اضافی آن نیز در بلند مدت قابل توجه خواهد بود. اما نکات ساده ای برای کمک به صرفه جویی در این هزینه وجود دارد که در ادامه به آنها می پردازیم:
1. خودرو را سبک کنید.
ما کاهش وزن را در صدر فهرست قرار می دهیم. به قول کالین چاپمن، بنیانگذار لوتوس، وزن نه تنها دشمن هزینه سوخت، بلکه دشمن تمام عملکردها است. خودروی سبک‌تر سریعتر شتاب می‌گیرد، به مسافت کمتری برای ترمز کردن تا توقف نیاز دارد و مهم‌تر از همه، چابک‌تر است. این یک قانون فیزیکی ساده است: هنگام حرکت یک جسم از نقطه الف به ب، هر چه جسم سبک تر باشد انرژی (بنزین) کمتری مصرف می کند.
بنابراین، خلاص شدن از شر چیزهای غیر ضروری در ماشین، لوازم غیرضروری جعبه ابزار، تجهیزات کمپینگ، ساب ووفر، وسایل اضافی که مدت هاست در صندوق عقب جا مانده و هر چیز غیرلازم دیگر، در نهایت باعث صرفه جویی در مصرف سوخت می شود. وزارت انرژی ایالات متحده می گوید که به ازای هر 45 کیلوگررم کاهش وزن خودرو، حدود 1 درصد در مصرف سوخت صرفه جویی می شود. البته شاید این رقم زیادی به نظر نرسد، اما مزایای آن فراتر از کاهش مصرف سوخت است.
2. نیروی اصطکاک باد (Drag) را زیاد نکنید!
مشابه بحث صرفه جویی در وزن، اگر از چیزهایی که روی باربند بسته اید استفاده نمی کنید، آنها را از سقف ماشین باز کنید. این وسایل نه تنها وزن خودرو را افزایش می دهند، بلکه باعث ایجاد کشش بیشتر باد می شوند که مانعی در برابر حرکت خودرو است.
طبق گفته وزارت انرژی ایالات متحده، «یک جعبه بار بزرگ روی سقف خودرو می تواند مصرف سوخت را در حدود 2٪ تا 8٪ در رانندگی شهری، 6٪ تا 17٪ در جاده ها و 10٪ تا 25٪ (در سرعت های بین 100 تا 120 کیلومتر در ساعت) در بزرگراه ها افزایش دهد. برای حمل بار، جعبه‌ها یا سینی‌های بار نصب شده در عقب خودرو توصیه می شود که مصرف سوخت را تنها 1% یا 2% در رانندگی شهری و 1% تا 5% در بزرگراه ها افزایش می‌دهند.
3. با سرعت بهینه برانید.
این مورد به کاهش کشش یا درگ خودرو (مورد شماره ۲) و در نهایت کاهش مصرف سوخت کمک می کند. برای هر وسیله نقلیه یک محدوده سرعت بهینه برای کمترین مصرف سوخت تعریف شده است که معمولاً بین 80 تا 100 کیلومتر بر ساعت است. برای سرعت‌های بیش از 100 کیلومتر بر ساعت، نیروی کشش به‌طور تصاعدی افزایش می‌یابد، که بلای جان مصرف سوخت است. در سرعت 100 کیلومتر بر ساعت، یک ماشین چهار سیلندر معمولی می تواند به طور متوسط با هر لیتر بنزین، حدود 12 کیلومتر راه برود، در حالی که در سرعت 130 کیلومتر در ساعت، همان ماشین تنها 8/5 کیلومتر را به ازای هر لیتر بنزین طی خواهد کرد، که معادل افزایش ۵۰ درصدی مصرف سوخت است. البته به جز آن، رانندگی با سرعت مناسب تر، ایمنی بیشتری را هم به همراه خواهد داشت.
4. ملایم تر برانید.
جای تعجب نیست که شتاب گیری و ترمز های شدید، باعث هدر رفتن سوخت زیادی می شود. غلبه بر اینرسی یک فلز 2 تُنی انرژی زیادی می طلبد و هر چه سریعتر بخواهید این کار را انجام دهید انرژی بیشتری مورد نیاز است. هر چه دور موتور را از حد معمول بالاتر ببرید، بنزین بیشتری مصرف می کنید.
از طرف دیگر، هر وقت که ترمز می کنید، سرعتی را که برای رسیدن به آن بنزین سوززانده اید، کاهش می دهید. شاید اگر مسیر رو به رو همیشه باز بود، کارآمدترین راه برای کاهش سرعت این بود که پای خود را از روی پدال گاز بردارید و تقریباً تا توقف کامل، خودرو را رها کنید. البته که این کار خیلی از مواقع در دنیای واقعی امکان پذیر نیست و برای جلوگیری از تصادف باید حتما پدال ترمز را فشار دهید!
5. در ترافیک طولانی خودرو را خیلی روشن نگه ندارید.
هنگامی که در ماشین نشسته اید اما در حال حرکت نیستید، باز هم در حال سوزاندن بنزین هستید. در دوره ای که موتورها کاربراتوری بودند، مردم می‌گفتند که کار کردن ماشین برای چند دقیقه در حالت ساکن، سوخت کمتری را نسبت به خاموش کردن و راه‌اندازی مجدد موتور لازم دارد، اما این نکته در مورد خودروهای انژکتوری جدید صدق نمی کند، چرا که این خودروها فقط مقدار لازم سوخت را برای روشن کردن موتور مصرف می کنند. البته خودروهای جدیدتر اغلب مجهز به سیستم های stop-start هستند که موتور را در هنگام توقف برای کاهش مصرف سوخت خاموش می کند.
6. باد لاستیک های خود را تنظیم کنید.
فشار مناسب در لاستیک های شما نه تنها برای صرفه جویی در سوخت، بلکه برای ایمنی نیز مفید است. فشار کم لاستیک باعث تغییر شکل و پهن شدن لاستیک می شود و سطح تماس با آسفالت را بزرگ تر می کند که باعث افزایش اصطکاک می شود. چررخاندن لاستیک تغییر شکل یافته به قدرت بیشتری نیاز دارد و در نهایت هم باعث خرابی زودرس لاستیک می شود.
به یاد داشته باشید که لاستیک ها در طول استفاده منظم باد خود را به مرور از دست می دهند. فشار تایر البته تحت تأثیر دما نیز قرار می گیرد. دما بر تراکم هوا تأثیر می‌گذارد و بنابراین اغلب در شروع اولین ماه سرد سال، متوجه می‌شوید که فشار تایر شما به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. بنابراین سرد شدن هوا یادآور خوبی برای پر کردن باد لاستیک های خودروی شماست.
7. از روغن موتور مناسب در خودروی خود استفاده کنید.
با این که روغن های 10W-40 را به عنوان روغن پیش فرض بسیاری از خودروها می شناسیم، اما اخیرا بسیاری از خودروهای جدید با روغن‌های بسیار رقیق تری مانند 5W-30 یا حتی 0W-20 سازگارترن، چرا که موتورهای مدرن با ظرافت بالاتری در قطعات داخلی خود طراحی می شوند. به این ترتیب، استفاده از روغن با گرانروی توصیه شده توسط سازنده برای خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است.
اگر از روغنی استفاده کنید که بیش از حد غلیظ است، سرعت قطعات متحرک موتور را کاهش می دهید و در نتیجه خودرو باید از سوخت بیشتری استفاده کند تا آنها را به حرکت درآورد. از سوی دیگر، اگر از روغن بسیار رقیقی استفاده کنید، خطر آسیب رساندن به قطعات حیاتی و البته گران قیمت موتور را به جان می خرید. البته اگر در جاده مانده اید و روغن شما کم است، بهتر است از هر روغن موتوری که دارید استفاده کنید تا اینکه اصلاً هیچ روغنی در موتور نداشته باشید.
8. از خودروی خود خوب نگهداری کنید.
نگهداری مناسب از خودرو نه تنها به کاهش هزینه های گران تعمیر کمک می کند، بلکه باعث صرفه جویی در مصرف سوخت نیز می شود. روغن را مرتباً (حدود هر ۵ هزار کیلومتر یک بار) عوض کنید، چرا که به مرور زمان غلیظ می شود و رسوبات در آن جمع می شود. اگر چراغ چک موتور روشن شد، فوراً آن را بررسی کنید. سنسورهای اکسیژن، شمع‌ها و سایر سنسورها، که همگی می‌توانند باعث روشن شدن چراغ موتور شوند، باید برای عملکرد بهینه موتور و مصرف سوخت به درستی کار کنند.
9. مراقب رانندگی خود باشید.
وزارت انرژی ایالات متحده استفاده از کروز کنترل را برای صرفه جویی در مصرف سوخت توصیه می کند، اما در این مورد کمی توصیه ما کمی متفاوت است. بله، اگر در یک مسیر طولانی بین شهری رانندگی می کنید، کروز کنترل بهترین انتخاب است. حفظ سرعت ثابت سوخت زیادی مصرف نمی کند و بهتر از خستگی ناشی از فشردن و رها کردن مداوم پدال گاز است.
با این حال، اگر واقعاً پشت فرمان حواستان باشد، احتمالاً می‌توانید بهتر از کروز کنترل ماشین خود را هدایت کنید. این امر به ویژه در مورد خودروهای مدرن مجهز به کروز کنترل تطبیقی (ACC) صادق است که خودرو با استفاده از آن سعی میکند فاصله تعیین شده را با هر چیزی که پیش رو دارد حفظ کند. اما، برای مثال، اگر خودروی روبروی شما تغییر مسیر دهد، ACC به سرعت شتاب می گیرد تا به فاصله تعیین شده از مانع بعدی برسد. البته کروز کنترل برای شتاب گیری ملایم طراحی نشده است و اگر خودتان کنترل خودرو را به دست بگیرید احتمالاً می توانید چند لیتری بیشتر از کروز کنترل صرفه جویی کنید.
10. کمتر از خودرو استفاده کنید!
این شاید بدیهی به نظر برسد، اما متعجب خواهید شد اگر بدانید که چقدر مردم بدون اینکه متوجه باشند، بیهوده تردد می کنند. سفرهای کوتاه شهری از این نقطه به آن نقطه، کم کم روی هم انباشته می شود و چشم که باز می کنید می بینید به هزاران کیلومتر رسیده است. اگر کارهای خود را بر اساس مکان اولویت بندی کنید، در نهایت می توانید نه تنها در مصرف سوخت، بلکه در زمان نیز صرفه جویی کنید.