عیب یابی کولر خودرو معمولاً شامل آنالیز فشار سیستم است. اما چرا این فشار مهم است؟ در این مقاله از نظر علمی به این موضوع میپردازیم.
وقتی آب گرم میشود، پس از رسیدن به دمای جوش، آب با سرعت بیشتری تبدیل به گاز (بخار) میشود. دمای جوش آب 100 درجه سانتیگراد است و نکته مهم این است که بالا رفتن دما از صفر تا 100 باعث جذب گرمای فراوانی میشود.
اگرچه در مراحل نهایی، وقتی مایع در حال تبخیر است، با اینکه تنها 3 تا 4 درجه افزایش دما رخ میدهد اما مایع پنج برابر بیشتر گرما جذب میکند. به طور معکوس اگر بخار با یک سطح سرد تماس پیدا کند، گاز تقطیر شده و به آب تبدیل میشود. گرمای فراوانی که قبلاً در مرحله تبخیر جذب شده بود در مرحله تقطیر به سطح سرد اعمال میشود.
اگر بتوانیم مایعی بیابیم که در دمای پایین تبخیر شده و آن را در یک سیستم بسته قرار دهیم، میتوانیم یک سیستم کولر داشته باشیم.
در هر دو انتهای سیستم بسته میتوانیم تجهیزاتی قرار دهیم که شبیه رادیاتور باشد. یکی داخل خودرو و دیگری در معرض هوای بیرون خودرو.
اگر مایع مناسبی انتخاب کرده باشیم، وقتی مایع از اولین رادیاتور که داخل خودرو است عبور میکند، گرمای داخل خودرو باعث تبخیر مایع میشود به همین دلیل به این قسمت اواپوراتور یا تبخیر کننده میگویند.
علم میگوید در پروسه تبخیر، مقدار زیادی گرما برای تبدیل مایع به گاز جذب میشود که باعث کاهش دمای اتاق خودرو میگردد.
هنگامی که گاز وارد رادیاتور دوم میشود که در هوای محیط قرار دارد، دمای پایین باعث میشود که گاز تقطیر شده و به مایع تبدیل شود.
در اینجا علم میگوید که در پروسه تقطیر گرمای زیادی در مجاورت کولر ایجاد میشود. به این رادیاتور کندانسور میگویند. پس از آن گاز به سیستم برگشته و پروسه ادامه مییابد.
در حقیقت، مایع انتخابی در دمایی پایین تر از دمای اتاق خودرو تبخیر میشود، اما با افزایش بسیار اندک فشار گاز، دمای تبخیر به مقداری که به آن نیاز داریم افزایش مییابد.
به همین دلیل فشار گاز با عبور از کمپرسور افزایش مییابد. یعنی گاز در یک دمای بالا به مایع تقطیر میشود. بنابراین حتی اگر دمای بیرون زیاد باشد، گاز همچنان تقطیر خواهد شد.
اگرچه پروسهها و قطعات دیگری در سیستم کولر وجود دارد، اما کلید اصلی عملکرد کولر خودرو اطمینان از وضعیت مناسب فشار گاز یا مایع است .
به طور کلی وقتی فشار پایین تر است، مایع در دمای پایینتری تبخیر شده و به همین دلیل در دمای پایینتری نیز در کنداسور به مایع تبدیل میشود.
اگر فشار بالا برود، دمای تبخیر مایع بالا رفته و دمای تقطیر گاز نیز بالاتر میرود.
مناسب بودن فشار گاز خنک کننده باعث میشود تبخیر و تقطیر مایع و گاز در دمای مناسب و صحیح اتفاق بیافتد. اگر فشارها مناسب نباشند، ممکن است بتوان با استفاده از آنالیز عیوب سیستم، مشکل را یافته و برای تصحیح آن اقدام کرد. امروزه برخی شارژ کولرها مجهز به تکنولوژی عیب یابی کولر خودرو با استفاده از آنالیز فشار و دمای داخل اتاق و بیرون خودرو هستند. برخی عیب یابهای مستقل نیز در دنیا ابداع و عرضه شدهاند که قابلیت ارائه گزارشهای تحلیلی در خصوص خلوص گاز و عیوب دیگر سیستم کولر خودرو با استفاده از آنالیز فشار و دما را دارند.