چرا بخاری ماشین در هوای سرد به خوبی گرم نمی کند؟
چرا بخاری ماشین در هوای سرد به خوبی گرم نمی‌کند؟ بخاری خودرو برای رانندگی بهتر و ایمن تر در روزهای سرد طراحی شده است. به کمک این سیستم می‌توانید سفر‌های لذت بخشی را در روزهای سرد تجربه کنید. اما اکنون که روزهای سرد و زمستانی در حال فرا رسیدن می‌باشد این سوال می‌تواند برای اکثر رانندگان پیش بیاید که چرا بخاری ماشین به اندازه کافی گرم نمی‌کند؟ آیا نیاز به تعمیر و هزینه‌های بالا می‌باشد؟ به همین دلیل قبل از اینکه وارد فصل پاییز و زمستان شویم بهتر است سیستم بخاری خودرو را چک و بررسی کنید تا در صورت نیاز به تعمیر سریع‌تر آن بپردازید. این مقاله از فروشگاه لوازم یدکی ام ام پارت را از دست ندهید.
چرا بخاری ماشین در هوای سرد به خوبی گرم نمی‌کند؟
به طور حتم رانندگی در روزهای سرد بدون وجود بخاری بسیار خطرناک و آزار دهنده می‌باشد. وجود یک سیستم گرمایشی با یک عملکرد مناسب از ضرورت‌های هر وسیله نقلیه ایی می‌باشد. اگر بخاری معیوب باشد و به درستی کار نکند باعث ایجاد بخار شیشه‌های ماشین خواهد شد و شرایط رانندگی خطرناکی ایجاد خواهد شد. برای این سوال که چرا بخاری ماشین در هوای سرد به خوبی گرم نمی‌کند، چند دلیل رایج وجود دارد که با بررسی آنها می‌توانید سیستم گرمایشی خودرو را مانند روز اول به کار اندازید. عموم دلایل کار نکردن بخاری ماشین به این شرح می‌باشد:
- بسته شدن هسته بخاری
- گرفتگی رادیاتور بخاری
- خرابی فن و یا دمنده بخاری
- کافی نبودن آب موتور
- آسیب دیدگی دریچه‌های بخاری
- پایین بودن سطح مایع سیستم خنک‌کننده
- جرم گرفتگی پروانه‌های واتر پمپ
- باز ماندن ترموستات موتور
- نشتی مایع خنک‌کننده
- آسیب‌دیدگی شیلنگ بخاری
- شیر کنترل بخاری
کمبود گرمای بخاری، شایع‌ترین عیبی است که در روزهای زمستان برای خودروها رخ می‌دهد. در این مقاله به بررسی دلایل ذکر شده می‌پردازیم:
دلایل گرم نکردن بخاری ماشین
بسته شدن و گرفتگی هسته بخاری
گرفتگی هسته بخاری ماشین یکی از رایج ترین دلایل کار نکردن بخاری خودرو می‌باشد. برای درک کارایی و علت گرفتن آن بهتر است بدانید اصلا هسته بخاری چیست و چه کاری در بخاری خودرو انجام می‌دهد؟
هسته بخاری Heater Core مهمترین بخش سیستم خنک‌کننده خودرو می‌باشد که به عنوان یک مبدل حرارتی ایفای نقش میکند. ساختار آلومینیومی لوله ورودی و خروجی هسته بخاری باعث عبور مایع خنک‌کننده در موتور خودرو شده؛ این گرما از مایع خنک‌کننده دمای پیشرانه نشات گرفته است که از طریق اتصالات در سراسر بخاری جریان پیدا میکند. با انتقال هوا به داخل هسته کابین خودرو پر از هوای گرم میشود.
هسته بخاری سالم این ضمانت را به شما خواهد داد که بخاری خودرو به درستی کار خواهد کرد و عملکرد بهینه‌ای را از خود نشان خواهد داد. حال با اهمیت هسته بخاری در خودرو و متعادل کردن هوای داخل کابین آشنا شدید کاملاً برایتان شفاف خواهد بود یک هسته بخاری معیوب تا چه میزان می‌تواند مشکل ساز باشد.
خرابی هسته بخاری که باعث کار نکردن بخاری خودرو میشود دارای نشانه‌هایی می‌باشد که عموم آن در بخش زیر شرح داده شده است:
- افزایش دمای موتور
- مه گرفتگی شیشه‌های خودرو
- جریان هوای نامناسب
- گرمای بسیار کمی از فن دمنده خارج میشود.
- زود تمام شدن مایع خنک‌کننده
امّا اینکه چرا هسته بخاری مسدود میشود دلایل زیادی دارد که در نهایت باعث کاهش تولید گرمای بخاری میشود. دلایلی چون زنگ زدگی، خوردگی و آب و روغن قاطی کردن می‌باشد. در بعضی موارد مشاهده شده است که میتوان با شست و شوی هسته بخاری مشکل را برطرف و کارایی گرمایش خودرو را بازیابی کرد. اما اگر این کار نتیجه‌ای نداشته باشد باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
گرفتگی رادیاتور بخاری
یکی از شایع ترین دلیل گرم نشدن بخاری مربوط به کثیفی و جرم گرفتن رادیاتور و لوله‌های آب بخاری است. به طوری که در مورد اغلب اتومبیل‌هایی که کارکرد بالاتر از سه سال دارند بدون تردید میتوان گفت بخشی از حرارت بخاری بدلیل کثیفی رادیاتور بخاری کم شده است، هر چند این افت حرارت محسوس و آزار دهنده نباشد. در اغلب اتومبیل‌ها شلنگهای بخاری روی لوله‌های فلزی بسته می‌شوند که به قسمتهایی از سیلندر و سرسیلندر متصل شده است. این لوله‌ها با گذشت زمان دچار زنگ زدگی می‌شوند و قطر داخلی آنها بوسیله لایه‌ای از جرم و پوسیدگی به نصف یا کمتر کاهش میابد که باعث افت جریان آب در رادیاتور بخاری میشود، شلنگهای بخاری نیز ممکن است در اثر پوسیدگی و جدا شدن لایه داخلی مسدود شوند.
عدم استفاده از بخاری در تابستان نیز باعث میشود حرارت شبکه‌های رادیاتور بخاری، بیشتر از حد مواقع استفاده در زمستان شده و شرایط برای جرم گرفتن مهیا شود، در طول ماههای گرم گاهی تا هشتاد درصد مسیر عبور آب در رادیاتور بخاری مسدود شده و با فرا رسیدن فصل سرما بخاری را از کار می‌اندازد. بهترین راه برای حل این مشکل باز کردن شلنگهای آب بخاری و تمیز کردن داخل رادیاتور بوسیله مخلوط پنجاه درصد آب و جرمگیر و فشار آب می‌باشد.
می‌توانید یکی از شلنگ‌ها را بالاتر نگاه داشته و بوسیله یک قیف کوچک محلول آب و جرمگیر را داخل آن بریزید و حدود ده دقیقه منتظر بمانید، بطوری که جرم و کثیفی داخل رادیاتور از سمت دیگر شلنگ بخاری خارج شده و بیرون بریزد، سپس با فشار شلنگ آب (ترجیحاً آب گرم) رادیاتور را از محلول پنجاه درصد جرمگیر و جرمهای باقیمانده پاک کنید و پس از تمیز شدن آب خروجی و عدم وجود زنگ و ذرات معلق در آن شلنگ بخاری را در محل خود نصب کنید.
خرابی فن و یا دمنده بخاری
علت دیگر که بسیار شایع است، خرابی فن و یا دمنده بخاری است. دمنده بخاری برای خودرو وسیله ایی ضروری و حیاتی محسوب میشود. وظیفه این قطعه گرفتن گرمای تولید شده توسط سیستم مذکور و دمیدن ان از طریق سیستم تهویه به هسته بخاری می‌باشد.اگر این قطعه دچار نقص شود بخاری خودرو به خوبی کار نخواهد کرد. در این حالت رادیاتور بخوبی گرم میشود، آب داغ موتور نیز وارد سیستم میشود، ولی در نهایت هوای محیط به درستی وارد نشده و با شبکه گرمایی برخورد نمی‌کند. عیب این حالت، فن یا همان دمنده بخاری است. برای رفع این عیب باید فن بخاری را باز کرده و آن را در بیرون تست کرد، سپس عیب آن را برطرف کرده و دوباره روی سیستم نصب کرد.
کافی نبودن آب موتور
گاهی آب موتور کافی نیست و سطح آن پایین است در نتیجه شبکه گرمایی بخاری نیز نمی‌تواند به درستی تبادل حرارتی داشته باشد، در این حالت باید به سیستم خنک‌کاری موتور آب اضافه کنیم. سپس سیستم را هواگیری کرده و آن را نشت‌یابی می‌کنیم.
اشکال در دریچه‌های بخاری
یکی از دلایل گرم نشدن بخاری اشکال در دریچه‌های بخاری و ورود هوای سرد به خروجی مسیر هوای بخاری است که باعث ولرم یا سرد شدن باد بخاری میشود. در خودروهایی که دریچه تنظیم سرما و گرمای آنها مکانیکی است و بصورت چرخشی یا رفت و برگشتی بوسیله حرکت دست تنظیم میشود معمولا خار نگهدارنده سیم دریچه هوا دچار اشکال شده و دریچه هوای سرد بطور کامل بسته نمی‌شود. معمولا در صورت بروز این مشکل اهرم تنظیم دریچه هوا شل شده و یا در آخرین محل تعیین شده برای حالت سرما قرار نمی‌گیرد و در صورت قرار دادن اهرم کنترل به سمت وضعیت سرما در آخرین مرحله به صورت فنری به عقب باز می‌گردد.
در اتومبیل‌هایی که دارای سیستم تهویه هوای اتوماتیک الکترونیکی می‌باشند یک موتور الکتریکی کوچک، دریچه تنظیم هوا را باز و بسته میکند که دارای چرخ دنده‌های پلاستیکی کوچک و ظریف است.
پایین بودن سطح مایع سیستم خنک‌کننده
هر وسیله ی نقلیه ایی برای ایجاد دمای مناسب برای پیشرانه از مایع خنک‌کننده نیز بهره می‌گیرد. ظرفیت مایع خنک‌کننده هر خودرو بسته به نوع و مدل خودرو متفاوت می‌باشد. در صورتی که سطح مایع از میزان استاندارد کمتر شود بخاری ماشین به خوبی کار نخواهد کرد. در صورتی که شما هم با سوال ” چرا بخاری ماشین در هوای سرد به خوبی گرم نمی‌کند؟” مواجه هستید بهتر از سیستم خنک‌کننده را مورد بررسی قرار دهید و از سطح مایع خنک‌کننده اطمینان حاصل کنید. چرا که اگر سطح مایع خنک‌کننده کم باشد هسته ی بخاری به درستی کار نخواهد کرد و هوای گرمی ایجاد نخواهد شد.
پایین بودن سطح مایع سیستم خنک‌کننده (ضد یخ) باعث میشود گرمای بخاری تا حد زیادی کم و یا قطع شود. از آنجایی که بخاری حرارت خود را از گرمای مایعی که در سیستم خنک‌کننده در حال چرخش است دریافت میکند و رادیاتور بخاری در سطح نسبتاً بلندی نسبت به سیستم گردش آب قرار گرفته، پایین بودن سطح آب باعث عدم گردش آب گرم در رادیاتور بخاری و در نتیجه سرد شدن باد بخاری میشود.
ممکن است سطح آب کمی پایین باشد و نیمی از رادیاتور را در بر بگیرد، در این صورت گرمای بخاری حدودا نصف میشود و با بالا بردن دور موتور (گاز دادن) به گرمای آن تا حدودی اضافه میشود. در اغلب اتومبیل‌ها در هنگام کم بودن آب رادیاتور یا همان مایع سیستم خنک‌کننده، گرمای باد خروجی دریچه‌های بخاری با هم تفاوت میکند. به طور مثال گرمای باد دریچه سمت شاگرد بیشتر یا کمتر از گرمای دریچه وسط یا سمت راننده میشود .
البتّه ممکن است میزان سطح در اندازه نرمال باشد امّا کثیف! آلوده بودن مایع خنک‌کننده از دیگر دلایل کار نکردن بخاری ماشین است که باعث مسدود شدن هسته بخاری و زنگ زدگی رادیاتور خواهد شد.
برای اطمینان از عملکرد مایع خنک‌کننده بهتر است در دوره‌های کوتاه مدت مخزن خودروی خود را مورد بررسی قرار دهید. در صورت نامیزان بودن مجدد آن را پر و اگر آلوده باشد آن را تعویض کنید و فراموش نکنید دلیل آلودگی مایع را پیدا کنید. چرا که آلودگی مایع خنک‌کننده می‌تواند خبر از خرابی سر سیلندر‌های معیوب، واشر سر سیلندر معیوب و … باشد.
جرم گرفتن پروانه‌های واتر پمپ
جرم گرفتن و خوردگی پروانه‌های واتر پمپ باعث میشود گردش آب در دور آرام بسیار کند یا متوقف شود. در این صورت بخاری در دور آرام موتور ولرم یا سرد شده و به محض حرکت اتومبیل یا گاز دادن و بالا بردن دور موتور بخاری گرم میشود. در بعضی از اتومبیل‌ها واتر پمپ بوسیله واشر روی سیلندر یا سینی جلوی موتور بسته میشود. در این نوع اتصال واتر پمپ، در صورت کلفت بودن واشر، فاصله بین پروانه واترپمپ و کفه روی سیلندر یا سینی موتور زیاد شده و جریان آب به سمت رادیاتور بخاری را کاهش می‌دهد. این مشکل نیز باعث سرد یا ولرم شدن بخاری در دور آرام میشود.
باز ماندن ترموستات موتور
یکی دیگر از عواملی که در کارکرد بخاری نقش بسیار مهمی دارد ترموستات خودرو می‌باشد. ترموستات وظیفه دارد تا مسیر آب موتور را تغییر دهدیعنی زمانی که نیاز به خنک‌کردن آب نیست آب همچنان داخل موتور و اطراف آن گردش کند و وارد رادیاتور نشود. هر زمان که دمای آن به حدی بالا رفت که نیاز به خنک‌کاری و کاهش دما بود، ترموستات خود به خود باز شده و اجازه عبور آب را می‌دهد.
گاهی در فصل زمستان ترموستات برداشته میشود و آب در تمامی مواقع خنک میشود. این حالت فقط مناسب هوای گرم است و در فصل زمستان باعث میشود تا بخاری، گرمای موردنیاز را تولید نکند. گاهی ترموستات خراب است و همیشه در حالت باز قرار دارد. در این شرایط هم باز بخاری گرمای موردنیاز را تولید نمی‌کند برای رفع عیب باید ترموستات تعویض شده و سیستم نشت‌یابی شود.
نشت مایع خنک‌کننده
مایع خنک‌کننده موتور معمولاً بوی تند و رنگ سبز دارد. اگر خودرو دچار نشتی مایع باشد به راحتی می‌توانید از بوی آن متوجه موضوع شوید. نشت مایع یا ضد یخ باعث کم شدن سطح آن شده که می‌تواند ضمن گرم نکردن بخاری؛ آسیب‌های جدی به پیشرانه خودرو وارد کند و شما را متحمل هزینه‌های تعمیر بالایی کند.
آسیب دیدگی شیلنگ بخاری
به طور معمول شیلنگ‌های بخاری که دو عدد هستند و با نام شلنگ ورودی و شلنگ خروجی شناخته می‌شوند از مواد مرغوب و با کیفیت ساخته میشود تا میزان توان آنها در برابر حرارت بالا باشد. شیلنگ ورودی بخاری که وظیفه انتقال حرارت یا همان آب رادیاتور دارد اگر از مواد اولیه و باکیفیت ساخته شود دچار فرسودگی زودتر از موعد میشود.
به طور معمول از لاستیک در ساخت این شلنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر گرما و دما‌های بالا می‌باشد استفاده میشود. به همین دلیل توصیه میشود در صورت نیاز به تعویض شلنگ رادیاتور بخاری حتما از برندهای اورجینال و شرکتی خریداری کنید تا اطمینان کامل را از این قطعه داشته باشید.
شیر کنترل بخاری معیوب
خرابی شیر کنترل بخاری که زیر کاپوت قرار دارد بیشتر در خودروهای قدیمی و از کار افتاده صورت می‌گیرد. شیر کنترل بخاری مانند یک سوئیچ عمل میکند و به بخاری اجازه روش و خاموش شدن را می‌دهد. اگر این قطعه دچار نقص شود کار نکردن بخاری نتیجه آن میشود.
چیکار کنیم که بخاری خودرو، کارایی قابل قبول داشته باشد؟
مهمترین نکته در کارایی قابل قبول بخاری و سیستم تهویه رادیاتور خودرو استفاده از ضدیخ که نسبت آن 50 به 50 و مایع خنک‌کننده حتی در روزهای گرم می‌باشد. همچنین توجه داشته باشید از آب شیر به هیچ عنوان در سیستم خنک‌کننده به جای مایع خنک‌کننده استفاده نکنید.
جمع‌بندی
بخاری خودرو نیروی خود را از پیشرانه خودرو دریافت میکند. درصورت گرم نشدن موتور، بخاری به درستی کار نخواهد کرد. به همین دلیل نگهداری از موتور را فراموش نکنید و تا زمانی که گرم نشده است صبر داشته باشید؛ و همچنین از قطعات با کیفیت و اورجینال در خرید لوازم یدکی چون رادیاتور استفاده کنید. رادیاتور بخاری اصلی و اورجینال دارای ساختار آلومینیومی برای رسانای بهتر گرما می‌باشد تا بخاری عملکرد بهینه و مطلوبی داشته باشد.