لاستیک اتومبیل را چه زمانی باید تعویض کرد؟
آخرین باری که لاستیک خودرو خود را تعویض کردید را به یاد دارید؟ آیا می‌دانید طول عمر لاستیک ماشین شما چقدر می‌باشد؟ اگر جواب این سوالات را نمی‌دانید با ما همراه باشید تا به شما طول عمر لاستیک‌های خودرو و بهترین زمان تعویض لاستیک ماشین را توضیح دهیم.
کیفیت لاستیکها برای حفظ ایمنی و بهبود عملکرد و کارایی وسیله نقلیه بسیار با اهمیت است به همین علت باید هر چند مدت یکبار تعویض شوند. عدم تعویض به موقع لاستیک ها و یا استفاده از لاستیک های نا مناسب برای خودرو می تواند خسارات جبران ناپذیری را به بار آورد. در کنار زمان تعویض مناسب انتخاب لاستیک مناسب نیز بسیار با اهمیت است.
خیلی از مردم اهمیت تعویض لاستیک خودروی خود را نمی‌دانند و تا اتفاقی پیش نیاید، دست به تعویض آن نمی‌زنند. بهترین کاری که برای جلوگیری از خرابی زود هنگام لاستیک ماشین می‌توانید انجام دهید، استفاده از لاستیک‌های با کیفیت برای خودروتان است. با این حال پس از گذشت مدت زمانی، باکیفیت‌ترین لاستیکها نیز دچار فرسایش می‌گردند و کیفیت خود را از دست می‌دهند.
در ادامه این پست به شما توضیح خواهیم داد که زمان مناسب برای تعویض لاستیک کی می‌باشد و همچنین نکات کاربردی برای حفاظت از لاستیک خودروتان را به شما آموزش خواهیم داد.
اهمیت تعویض لاستیک های خودرو
لاستیک خودرو پس از گذشت مدت زمانی کیفیت خود را از دست خواهد داد و شروع به از دست دادن لایه مقاوم رویی خود می‌کند و کیفیت رانندگی شما را کاهش می‌دهد. حتی امکان دارد در حین رانندگی دچار نقص یا ترکیدگی شود که اگر سرعت خودرو بالا باشد می‌تواند خسارات جبران ناپذیری را به بار بیاورد.
فرسوده شدن لاستیکها با توجه به دلایل زیادی به وقوع می‌پیوندد که در زیر آنها را برای شما بررسی کرده‌ایم:
1-سبک رانندگی اشتباه که در آن شتاب بالایی به لاستیکها وارد شود می‌تواند باعث از بین رفتن کیفیت لاستیک و فرسوده شدن آن گردد. پس بهتر است از افزایش سرعت ناگهانی و ترمزهای شدید خودداری کنید.
2-تردد در جاده‌های نا مناسب و غیر استاندارد که از پیچ و شیب‌های زیادی برخوردار هستند به فرسایش لاستیکها کمک می‌کند.
3-رانندگی در سرعت بالا باعث بالا رفتن دمای لاستیک خواهد شد که در نتیجه به فرسایش لاستیک می‌انجامد.
4-نادیده گرفتن لرزش‌ها و صداهایی که از چرخ‌های خودرو در هنگام رانندگی به گوش می‌رسد.
5-استفاده از لاستیک نامناسب، مثلا در شرایط سرد و زمستانی از لاستیک تابستانی برای خودرو استفاده شود.
6-استفاده از رینگ و لاستیک غیر هم اندازه باعث می‌شود که به لاستیک خودرو فشار اضافی وارد شود و فرآیند فرسایش آن را تسریع می‌بخشد.
7-استفاده از تایرهای غیر همنوع و دارای سایز مختلف در یک خودرو باعث فرسایش آنها خواهد شد.
8-شرایط آب و هوایی نیز بر روی فرآیند فرسایش لاستیک‌های خودرو بسیار تاثیرگذار می‌باشند. شرایطی همچون بارش باران‌های شدید پیاپی، برف و یخ بندان، تابش شدید خورشید و وجود ازون همگی به فرسایش لاستیکها کمک می‌کنند.
9-تراز نبودن چرخ‌های خودرو به لاستیکها فشار اضافی را وارد می‌کند و باعث فرسایش زودهنگام آنها خواهد شد.
10-خودروهایی که تعداد سرنشینان زیاد و بارهای سنگینی را حمل می‌کنند به دلیل افزایش بیش از حد وزن خودرو باعث فرسایش لاستیک‌های آن می‌شود.
11-در آخر می‌توان به باد لاستیکها اشاره کرد. در صورتی که باد لاستیکها استاندارد نباشد و کمتر یا بیشتر از حد استاندارد لاستیک باد شود، باعث افزایشی اصطحکاک آن و در نتیجه فرسایش لاستیکها خواهد شد.
بررسی آج لاستیک ماشین
آج لاستیک از لیزخوردن ماشین حین بارندگی جلوگیری کرده و در ترمز گیری نقش مهمی را ایفا می‌کند.برای اینکه بفهمید که آیا آج لاستیک سابیده شده یا نه، در همه لاستیکها در قسمت فرورفتگی آج، نشانگر تعویض قرار داده‌اند. زمانیکه آج‌ها با این نشانگر هم‌سطح شدند باید اقدام به تعویض لاستیک کنید. در صورتی که لاستیک اتومبیل‌تان فاقد عمق سنج بود می‌توانید آن را با سکه و یا خط اندازه‌گیری کنید. در اکثر مناطق جهان اگر ارتفاع اج‌ها به کمتر از 0/16 سانتی مترکاهش یابد لاستیک فرسوده محسوب شده و رانندگی با آن غیرقانونی و غیرایمن است. البته میزان ساییدگی لاستیک در قسمت‌های مختلف متفاوت است و برای اینکه مطمئن شوید بهتر است که اندازه ی آج های چندین قسمت مختلف را اندازه‌گیری کنید.
نشانه های آسیب و فرسوده بودن تایر
اگر متوجه سایش نامنظم و یکطرفه قسمت هایی از آج لاستیک شدید، بهتر است که ماشین را سرویس دهی کرده و جلوبندی و کمک فنرهای آن را چک و در نهایت لاستیک ها را با یکدیگر جابه‌جا کنید. اگر ساییدگی لاستیک ها خیلی سریعتر از حد انتظار و یا خیلی نامنظم بود مطمئن باشید که مشکل مربوط به سایر قطعات ماشین است و حتما باید به تعمیرگاه مراجعه کنید، چراکه قطعات فرسوده و نامناسب عمر لاستیک ها را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد.
ساییدگی های خارج از حالت عادی انواع مختلفی دارند. از این دست ساییدگی ها می توان به ساییدگی کناره ها، ساییدگی وسط تایر، ساییدگی یک طرف از تایر و یا ساییدگی تکه تکه و نا منظم اشاره نمود که هر کدام دلیلی مثل مشکل در سیستم تعلیق و یا تنظیم نبودن باد لاستیک ها دارند.
هر گونه برآمدگی و یا بالاآمدگی لاستیک غیرطبیعی بوده و نشانگر آسیب دیدگی و ترک‌خوردگی قسمت داخلی لاستیک است و باید بلافاصله تعویض شود. چرا که احتمال خرابی و یا ترکیدن لاستیک در طی رانندگی و تصادف به شدت افزایش می‌یابد. دلیل این برآمدگی ها احتمالا بخاطر رانندگی با فشار پایین تایر و در مسیرهای ناهموار با دست اندازهای بزرگ است.
احساس لرزش فرمان
یکی از علائم نامتعادل بودن لاستیک ها است که با افزایش سرعت خودرو میزان آن نیز افزایش می‌یابد. برای حل این مشکل باید لاستیک ها را بالانس کنید. اما اگر لرزش فرمان با علائمی مانند سایش نامنظم و غیرطبیعی لاستیکها همراه باشد حتما باید آنها را تعویض کرد.
وجود ترک هایی در سطح لاستیک، دلیلی بر پوسیدگی لاستیک‌هاست که باید قبل از مسافرت و طی مسیرهای طولانی این مشکل حل و لاستیکها تعویض شوند تا طی مسیر مشکلی برایتان پیش نیاید. در نهایت باید توجه داشته باشید که عمر مفید لاستیک ماشین 6 سال است و با توجه به تاریخ قید شده بر روی لاستیک و بعد از گذشت این زمان حتما باید آن ها را تعویض کنید.
زمان مناسب برای تعویض لاستیک
عوامل مختلفی برای بیان زمان مناسب تعویض لاستیک دخیل هستند. متخصص‌های این زمینه اعلام کرده‌اند که عمر مفید لاستیکها در حدود 5 سال می‌باشد و پس از گذشت 5 سال باید هر سال سلامت آنها بررسی کنید تا در صورت لزوم لاستیک‌هایی را که نیاز به تعویض دارند را شناسایی کنید.
بر اساس مسافت طی شده نیز، مناسب ترین زمان برای تعویض هر لاستیک پس از طی کردن میانگین 40 هزار کیلومتر می‌باشد. البته تمامی این اعداد، نسبی هستند و در صورتی که از لاستیک‌های خودرو به درستی محافظت شود، طول عمر آنها افزایش پیدا می‌کند.
علاوه بر طول عمر یکی از اصلی‌ترین نکات برای شناسایی دقیق زمان مناسب تعویض لاستیک، بررسی ضخامت رویه آن می‌باشد. ضخامت رویه لاستیک نباید کمتر از 1/6 میلیمتر گردد. اگر ضخامت رویه لاستیک خودرو شما از این مقدار کمتر شود، زمان تعویض آن فرا رسیده است.
اما از کجا می‌توانیم ضخامت رویه لاستیک را اندازه گیری کنیم؟
بسیاری از کمپانی‌های تولید کننده لاستیک ماشین علائمی را در بین آج‌های لاستیک قرار داده‌اند که با توجه به آنها می‌توانید زمان تعویض لاستیک را تشخیص دهید. در بین آج‌های لاستیک خودرو زائده‌هایی به عمق 1/6 میلیمتر وجود دارد که اگر آج‌های لاستیک بر اثر فرسایش هم سطح آنها شوند، زمان تعویض لاستیکها سر رسیده است.
این احتمال وجود دارد که سطح تایرهای خودرو شما به اندازه کافی فرسایش نیافته باشد ولی مدت زمانی که شما از آنها استفاده کرده‌اید مثلا به بیش از 10 سال رسیده باشد. در چنین شرایطی نباید به ضخامت رویه لاستیک خود دلخوش باشید. موادی که در ساخت لاستیکها به کار می‌رود دارای تاریخ انقضا می‌باشند و پس از مدت زمانی ممکن است در داخل لاستیک شما شکاف‌های بسیار زیری شکل بگیرد که می‌توانند بسیار خطر ساز شوند.
تعویض لاستیک ها با هم
نکته مهمی که در رابطه با تعویض تایر خودرو باید به آن توجه کنید این است که هیچگاه لاستیکها را به صورت تکی تعویض نکنید و هر چهار لاستیک را با هم تعویض کنید. البته اگر خودرو شما محور جلو می‌باشد می‌توانید در ابتدا لاستیک‌های جلو را تعویض کنید (در خودروهای محور جلو، جفت لاستیک‌های جلو در مدت زمان کوتاه‌تری فرسوده می‌شوند.). اگر خودرو شما محور عقب بود، ابتدا لاستیک‌های عقب را تعویض کنید.
با توجه به نکاتی که گفته شد نمی‌توان طول عمر مشخصی را برای تعویض لاستیکها در نظر گرفت. ممکن است که یک لاستیک بنا به شرایط مختلف زودتر از حد معمول فرسوده شود. بهتر است قبل از هر مسافرت و رفتن به جاده لاستیک‌های خود را چک کنید و در صورت مشاهده ترک، پوسیدگی و سوراخ آن را نزد یک متخصص ببرید.
چگونه عمر مفید لاستیکها را افزایش دهیم؟
1-ایجاد تغییر در سبک رانندگی
اگر از آن دسته از افراد هستید که علاقه شدیدی به شتاب گرفتن و سبقت از سایر خودورها دارید، احتمالا در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به دیگران لاستیک‌های شما دچار فرسایش خواهد شد. با رعایت یک سری نکات ساده مانند عدم شتاب گرفتن‌های بی مورد، رانندگی نکردن در سرعت‌های بالا، و استفاده نکردن از ترمزهای شدید و ناگهانی طول عمر لاستیک‌های خود را به شدت افزایش خواهید داد.
2-تراز کردن چرخ‌های ماشین
به شکل مرتب هر چند وقت یکبار چرخ‌های خودرو خود را چک کنید تا در حالت تراز قرار داشته باشند. تراز نبودن چرخ‌های ماشین باعث به وجود آمدن فشار و تنش اضافی در سطح لاستیک‌های خودرو می‌شود و در مرور زمان باعث فرسایش لاسیتک‌ها خواهد شد.
بهتر است هر 5 هزار کیلومتر یک بار تراز بودن چرخ‌های خودرو خود را بررسی کنید تا از پوسیدگی آنها جلوگیری به عمل آورید و طول عمر آنها را افزایش دهید.
3-چک کردن طول عمر و ضخامت رویه لاسیتک
تمامی لاستیکها از نشانگر ضخامت رویه لاستیک برخوردار می‌باشند. شما می‌توانید خودتان میزان فرسایش لاستیک را با استفاده از همین نشانگرها بررسی کنید. اما اگر تشخیص ضخامت رویه لاستیک برای شما دشوار است آن را به نزد یک متخصص ببرید تا با استفاده از دستگاه‌های مخصوص ضخامت رویه لاستیک شما را به دقت اندازه گیری نماید.
برای بررسی دقیق میزان عمر لاستیکها نیز می‌توانید از عدد 4 رقمی نوشته شده بر روی تایرها استفاده کنید. دو رقم سمت سمت راست بیانگر سال ساخت و دو عدد سمت چپ بیانگر هفته تولید آن می‌باشد. مثلا اگر عدد 4219 بر روی لاستیک شما نقش بسته است به این معناست که در هفته چهل و دوم سال 2019 تولید شده است و به راحتی می‌توانید سن لاستیک خود را به دست بیاورید.
4-جابجایی لاستیک‌های جلو و عقب
به دلیل اینکه اکثر خودروهای سواری موجود در ایران محور جلو می‌باشند و همچنین به دلیل فشاری که در پیچ‌ها به لاستیک وارد می‌شود، لاستیک‌های جلو خودرو زودتر از لاستیک‌های عقبی فرسوده خواهند شد.
با تعویض جفت لاستیک جلو با جفت لاستیک‌های عقب در هر 10 هزار کیلومتر عمر مفید هر 4 لاستیک خودرو خود را افزایش خواهید داد.
5-بررسی منظم باد لاستیکها
با بررسی کردن و تنظیم باد لاستیک‌های خودرو خود به راحتی می‌توانید طول عمر آن را افزایش دهید. در صورتی که فشار باد درون لاستیکها کم یا بیش از اندازه باشد، فشار اضافی به آج‌های لاستیک وارد خواهد شد و سطح لاستیک به مرور زمان دچار فرسودگی می‌گردد.
در صورتی که لاستیک خودرو شما بیش از اندازه باد شده باشد، وسط تایرها دچار فرسودگی خواهد شد و در صورتی که کم باد باشد، طرفین آن دچار فرسایش خواهند شد. کم بودن باد لاستیک نه تنها بر روی فرسایش لاستیک خودرو شما تاثیرگذار است، بلکه یکی از عوامل افزایش مصرف سوخت نیز به حساب می‌آید. فشار استاندارد باد لاستیکها باید بین 25 الی 30 پی اس آی باشد.
6-ساکن نماندن خودرو برای مدت طولانی
شاید خودرو خود را بنا به دلایلی مثلا برای کاهش ترافیک و کمک به حفظ محیط زیست در پارکینگ بی حرکت نگه دارید. این کار می‌تواند در دراز مدت باعث فرسودگی لاستیک‌های خودرو شما شود.
در این شرایط بهتر است که خودرو خود را هر چند روز یک بار حرکت دهید و تا لاستیک‌های خودرو شما در حالت سکون طولانی مدت قرار نگیرند.
7-نگه داری از لاستیک زاپاس
برای افزایش طول عمر لاستیک زاپاس خودرو خود نیز باید نکاتی را در نظر بگیرید. این نکات شامل موارد زیر است:
در صورتی که لاستیک زاپاس شما بر روی رینگ قرار دارد فشار آن را بر روی 15 پی اس آی تنظیم کنید تا از ترک خوردگی در امان بماند.
سعی کنید که لاستیک زاپاس خود را در معرض تابش مستقیم خورشید قرار ندهید.
از قرار دادن لاستیک خودرو در کنار وسایلی که گاز ازون تولید می‌کنند، مانند موتورهای الکتریکی خودداری کنید.
حرف آخر
برای لاستیک‌های خودرو نمی‌توان عدد دقیقی را به عنوان طول عمر مفید لاستیک اعلام کرد. طول عمر لاستیک خودرو به عوامل مختلفی که در بالا ذکر کردیم بستگی دارد. اما در صورتی که به درستی از لاستیک‌های خودرو خود مراقبت کنید می‌توانید طول عمر مفید آنها را افزایش دهید.