علائم خرابی و کم شدن روغن هیدرولیک فرمان و تعویض آن

روغن هیدرولیک در واقع پر مصرف ترین روغن صنعتی است که با توجه به ویژگی های آن کاربردهای متنوعی دارد. یکی از مصارف این روغن در خودرو است. روغن هیدرولیک در خودرو به عنوان روان کننده فرمان مورد استفاده قرار می گیرد. با چرخش فرمان پمپ هیدرولیک این روغن را به سیستم فرمان خودرو تزریق می کند تا چرخ ها با نیروی کمتری به طرفین گردش کنند. با توجه به اینکه این روغن عمر نسبتا طولانی دارد بسیاری از چک کردن آن غافل می شوند. بنابراین، تصمیم داریم تا در این مطلب درباره علائم فساد روغن هیدرولیک فرمان خودرو و زمان تعویض روغن هیدرولیک فرمان ماشین صحبت کنیم. پس با فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی ام ام پارت همراه باشید.

وظایف روغن هیدرولیک فرمان

روان کنندگی، کاهش سایش و اصطکاک و انتقال قدرت تنها بخشی از وظایف روغن هیدرولیک فرمان است. در واقع با اضافه شدن این روغن به سیستم فرمان خودرو، محافظت از زنگ زدگی قسمت های فلزی نیز از آن انتظار می رود. روغن هیدرولیک فرمان اگرچه عمر طولانی دارد اما نسبت به ناخالصی ها بسیار حساس است و در اثر آلودگی ممکن است خواص شیمیایی و فیزیکی آن تغییر کند.

روغن هیدرولیک فرمان برخلاف سایر روغن های خودرو نظیر روغن موتور، زمان کارکرد مشخصی ندارد. در واقع طول عمر روغن های صنعتی بیشتر به شرایط کارکرد، عملکرد روغن و قطعاتی که با روغن تماس دارند وابسته است. بنابراین روغن هیدرولیک در خودروهای مختلف تاریخ انقضای یکسانی ندارد و از این رو، باید به صورت دوره ای کیفیت آن مورد بررسی قرار گیرد.

بیشتر خودروهای امروزی از سیستم فرمان هیدرولیک بهره می‌برند و روغن هیدرولیک نیز در این سیستم نقشی تعیین‌کننده را ایفا می‌کند. به لطف وجود این روغن در خودرو، رانندگان هنگام دور زدن و چرخیدن فرمان را به‌آسانی می‌چرخانند؛ اما عمر مفید این روغن چقدر است؟ روغن تازه در عملکرد بهتر فرمان چه نقشی دارد؟

به بیان ساده هنگامی‌که فرمان را می‌چرخانید پمپی موسوم به پمپ هیدرولیک روغن را با فشار به سیستم فرمان خودرو تزریق می‌کند تا چرخ‌ها با نرمی بیشتری گردش کنند. در حقیقت روغن هیدرولیک وظایفی نظیر انتقال نیرو و کاهش اصطکاک را بر عهده دارد. حال سؤالی که پیش می‌آید درباره عمر مفید و زمان تعویض این روغن است.

روغن هیدرولیک شرایط متفاوتی در مقایسه با روغن موتور دارد؛ درنتیجه نمی‌توان زمان و کارکرد مشخصی را برای تعویض آن در نظر گرفت. این روغن از روغن پایه و مواد افزودنی برای حفظ سیستم فرمان در برابر سایش و خوردگی تشکیل‌شده است. تنها راهی که به‌واسطه آن می‌توان به پایان عمر مفید روغن هیدرولیک پی برد تغییر مشخصات ظاهری آن است. مشخصاتی نظیر تغییر رنگ، بوی سوختگی و تغییر در گرانروی آن.

علائم خرابی روغن هیدرولیک فرمان

افزودنی هایی که به روغن های هیدرولیک اضافه می شوند اجزای سیستم را از سایش و خوردگی محافظت می کنند. این افزودنی ها هرگز نباید از حدی کمتر شوند.

نخستین نشانه های فاسد و خراب شدن روغن هیدرولیک در تغییر شکل ظاهری آن قابل مشاهده است. تیره شدن، بوی سوختگی، تغییر ویسکوزیته یا گرانروی روغن و ایجاد کف و حباب در آن از نشانه هایی است که هشدار تعویض روغن هیدرولیک فرمان را به شما می دهند.

افزون بر تغییرات ظاهری، فساد روغن هیدرولیک با گوش دادن به صدای خودرو نیز قابل تشخیص است. اگر با چرخش فرمان خودرو صدای غژ غژ می شنوید، نشان از عدم کارایی روغن هیدرولیک خودروی شماست و باید آن را تعویض کنید.

سفت شدن فرمان در هنگام چرخش نیز یکی دیگر از نشانه های خرابی روغن هیدرولیک فرمان است. در این مواقع بهتر است هرچه سریع تر نسبت به تعویض روغن اقدام کنید. چراکه فشار زیاد به سیستم فرمان خودرو موجب آسیب دیدن قطعاتی نظیر پمپ هیدرولیک و چرخ دنده ها می شود.

چک کردن روغن هیدرولیک فرمان

همانگونه که یک روغن موتور مناسب باید در زمانی معین تعویض شود، روغن هیدرولیک نیز باید پیش از فاسد شدن کامل تعویض گردد. در این میان، بررسی دائمی روغن هیدرولیک فرمان از اهمیت بالایی برخوردار است.

کم شدن سطح این روغن به معنای افزایش سایش و درگیری قطعات مختلف با یکدیگر است. نتیجه این اصطکاک نیز چیزی جز شکستی، خوردگی و ایجاد تراشه و ذرات معلق در روغن هیدرولیک ندارد. اگر در چنین شرایطی هم روغن جدید اضافه کنید چندان اثربخش نخواهد بود چراکه روغن جدید با ذرات معلق روغن قدیمی ترکیب شده و دوباره خاصیت خود را از دست می دهد.

همانطور که بیان شدیکی از راه‌های ساده برای تشخیص صحت عملکرد روغن هیدرولیک است. اگر هنگام چرخاندن فرمان صدایی به گوش می‌رسد نشانه اصطکاک و عملکرد نادرست این روغن است.

اما روغن هیدرولیک را در مخزن نیز می‌توان آزمایش نمود. مخزن روغن معمولاً به شکل استوانه‌ای شکل، شفاف و در نزدیکی تسمه هیدرولیک خودرو نصب می‌شود و کلاهکی مخصوص با عبارتی شاخص دارد. البته در برخی خودروها ممکن است مکان مخزن تغییر کند و یا به‌جای پلاستیک شفاف از فلز ساخته شود. برای چک کردن روغن هیدرولیک مراحل زیر را انجام دهید:

1– مخزن‌های شفاف سطح روغن را از بیرون نیز نشان می‌دهند اما در هر حال می‌تواند از گیج روغنی که بر روی درب مخزن نصب می‌شود نیز کمک بگیرید. بر روی دیواره خارجی مخزن معمولاً عباراتی مانند Hot (نشان‌دهنده سطح مناسب روغن در زمانی که موتور مدتی کار کرده) و Cold (سطح مناسب روغن هنگامی‌که موتور سرد است) درج‌شده است. میزان روغن را با توجه به وضعیت خودروی خود چک کنید.

2– می‌توانید گیج نصب‌شده بر روی درب مخزن را بیرون آورده و ببینید تا چه اندازه به روغن آغشته شده است. در این مرحله گیج را با یک دستمال سفید تمیز کنید. روغن هیدرولیک باید شفاف و رنگ آن به کهربایی نزدیک باشد.

3- روغن‌های هیدرولیک در معرض آلودگی‌ های زیادی قرار دارند. اگر روغن هیدرولیک رنگ قهوه سوخته یا سیاه دارد به معنای آلودگی توسط ذرات پلاستیکی سیستم فرمان است و باید به‌سرعت تعویض گردد. همچنین در چنین مواقعی احتمالاً قسمت‌های دیگری از سیستم هیدرولیک نیز دچار مشکل شده‌اند.

4– با توجه به خاموش یا روشن بودن خودرو مخزن هیدرولیک با روغن مناسب پر کنید. روغنی که استفاده می‌کنید باید از گرانروی مناسب برخوردار باشد.

5– در شرایط اضطراری که روغن هیدرولیک در اختیار ندارید می‌توانید از واسکازین استفاده نمایید. واسکازین گیربکس‌های اتوماتیک شباهت زیادی به روغن هیدرولیک دارد اما رنگ آن صورتی یا قرمز است.

کارخانه‌های سازنده خودرو دوره‌های زمانی خاصی را برای چک و تعویض روغن هیدرولیک پیشنهاد می‌دهند. عوامل دیگری مانند گرمای موتور و شرایط جوی نیز بر عمر مفید روغن تاثیر می‌گذارد. توجه داشته باشید که در صورت سهل‌انگاری در تعویض روغن هیدرولیک باید هزینه‌های سنگین تعویض چرخ‌دنده، پمپ هیدرولیک و پنیون را بپردازید.

عواقب تعویض نکردن روغن هیدرولیک فرمان

علاوه بر افزایش سایش و شکستگی و خوردگی اجزای سیستم فرمان، ادامه کار با روغن اکسید شده می تواند موجب رسوب آلودگی ها در مخازن و لوله و در نتیجه گرفتگی آنها شود. بنابراین، حتی پس از تعویض روغن هیدرولیک نیز ممکن است با مشکلاتی در سیستم فرمان خودرو مواجه باشید. نکته مهمی که باید به آن دقت شود، عدم ترکیب روغن های هیدرولیک مختلف با یکدیگر حتی در صورت یکسان بودن ویسکوزیته آنهاست.