طراحی خودرو از زمان اختراع خودرو در اواخر قرن نوزدهم میلادی راه زیادی را پیموده است. طراحی خودرو برای پاسخگویی به نیازها و خواسته های مشتریان در حال تغییر و تکامل است از خودروهای ساده اولیه گرفته تا وسایل نقلیه شیک و پیشرفته امروزی. در اینجا سفری گام به گام در تاریخچه طراحی خودرو خواهیم داشت و نقاط عطف کلیدی در این مسیر را برجسته می کنیم. لازم به ذکر است که پیشتر به اصول طراحی خودرو نیز اشاره کردیم.

ماشین های اولیه (اواخر قرن ۱۹ اوایل قرن ۲۰)

اولین اتومبیل ها، اساساً کالسکه های اسبی بودند که به جای اسب موتور آن را پیش می برد. این خودروهای اولیه دارای بدنه چوبی، چرخ‌های پره‌دار بزرگ و فرمان ساده بودند.  آنها اغلب رو باز بودند و بسیاری از ویژگی های ایمنی امروز را نداشتند.

‌

 تولید انبوه (اوایل قرن بیستم)

معرفی تکنیک های تولید انبوه توسط هنری فورد انقلابی در طراحی خودرو ایجاد کرد. فورد مدل T که در سال 1908 معرفی شد، یکی از اولین خودروهای مقرون به صرفه ای بود که در دسترس عموم قرار گرفت. این خودرو  که بین سال‌های ۱۹۰۸ تا ۱۹۲۷ تولید می شد، دارای بدنه فولادی، چهار چرخ با لاستیک های پنوماتیک و موتور قدرتمندتر از مدل های قبلی بود.

در طراحی دهه ۲۰ تا ۳۰ از یک سبک هنری به نام آرت دکو بهره گرفته می شد. در این نوع از طراحی ماشین، بکارگیری اشکال هندسی دقیق و رنگ های روشن در طرح های لوکس به چشم می خورد.

 ساده سازی (دهه ۱۹۳۰ – ۱۹۴۰)

در بررسی تاریخچه طراحی خودرو به دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ می رسیم که طراحان خودرو تحت تأثیر فناوری هوانوردی، شروع به آزمایش ساده‌سازی برای کاهش ضریب درگ و بهبود بهره‌وری سوخت کردند. این شیوه طراحی منجر به خودروهای شیک تر با لبه های گرد و چراغ های جلو یکپارچه شد. (به یاد داشته باشیم، از صنعت خودروسازی در زمان جنگ جهانی دوم سخن می گوییم که در آن زمان بیشتر خودروسازی ها در خدمت صنایع جنگی بودند).

از نمونه های قابل توجه در این دوره می توان به ایرفلو کرایسلر و فولکس واگن بیتل اشاره کرد. در سال ۱۹۳۰ ایرفلو توسط کرایسلر عرضه گردید آینده ای روشن برای این شرکت به ارمغان آورد. در ایرفلو کرایسلر Airflow Chrysler اصول ایرودینامیکی رعایت شده بود، بهره گیری از خطوط زیبا در ظاهر و گریل (جلو پنجره) آن را متفاوت از دیگر خودروهای هم عصر خود نمود.

 دوران پس از جنگ (دهه ۱۹۵۰ – ۱۹۶۰)

پس از جنگ جهانی دوم، طراحی خودرو به سمت سبک های پر زرق و برق تحت تاثیر فرهنگ آمریکایی تغییر یافت.رنگ های شاد صورتی و فیروزه ای بیشتر در طراح ماشین وارد شد.همچنین مواد فایبرگلاس کمک زیادی به طراحان خودرو کرد آنان توانستند ماشین های سبک تر و سریعتری که در عین حال آئرودینامیک هم بودند، روانه بازار کنند.

خودروها در این دوره با دم باله های برجسته و کرومی بلندتر وعریض تر شدند. شورولت بل ایر و کادیلاک سری ۷۵ نمونه های نمادین این دوران هستند.

طراحی شورولت بل‌ایر شباهت ظاهری این خودرو به گاو زیاد است. خط‌های منحنی شکل به کار رفته، شبیه به پوزه گاو و جلوپنجره پهن و چراغ‌های دایره‌ای مانند چشم‌ به همراه کاپوت برآمده همچون حکم پیشانی دارد.

نوآوری های ایمنی (دهه ۱۹۷۰ – ۱۹۸۰)

با افزایش نگرانی ها در مورد ایمنی در دهه ۱۹۷۰، خودروسازان شروع به استفاده از ویژگی های ایمنی مختلف در طراحی های خود کردند.  این موارد شامل کمربند ایمنی، کیسه هوا و بهبود سیستم ترمز می شود.

ولوو سری ۲۰۰ با تاکید بر ایمنی در این دوره شناخته شد. در سری ۲۴۰ سپرهای بزرگ و شاسی پیشرفته تر، دارای سیستم تعلیق چرخ جلو مک فرسون بود. سخت گیری سوئدی ها آنقدر بالا بود که این خودرو به عنوان خودروی استاندارد برای پیشرفت های ایمنی توسط مقامات امریکا مورد استفاده قرار گرفت.

 آیرودینامیک و کارایی (دهه ۱۹۹۰ – اوایل دهه ۲۰۰۰)

با افزایش آگاهی زیست محیطی، بهره وری از سوخت، تمرکز بر آیرودینامیک در طراحی خودرو مورد توجه قرار گرفت. خطوط منحنی جایگزین زوایای تیز شدند زیرا طراحان به دنبال کاهش کشش و بهبود مصرف سوخت بودند بدون اینکه سبک یا عملکرد را قربانی کنند.

لامبورگینی دیابلو، BMW سری ۳ نسل E34 ، فولکس‌واگن کورادو ، لکسوس LS400 ، تویوتا MR2 نسل دوم از جمله خودرو های این دهه هستند.

بین دهه ۸۰ تا ۹۰ میلادی شاهد ظهور خودروسازان ژاپنی بودیم که  با خودروهای اسپرت خود وارد رقابتی سخت با امریکایی ها شدند. آنان با بکارگیری متریال (سبک‌وزن مثل آلومینیوم و فیبر کربن) و ترندهای جدید خود همچون تویوتا سوپرا، مزدا RX-آینده صنعت خودروسازی را تغییر دادند.

یکپارچه سازی فناوری (اواخر دهه ۲۰۰۰ – تا اکنون)

ظهور الکترونیک پیشرفته تغییرات قابل توجهی را در تاریخچه طراحی خودرو این دوره به همراه داشت.  سیستم های اطلاعات سرگرمی صفحه لمسی، همراه با ویژگی هایی مانند ناوبری GPS، اتصال بلوتوث و سیستم های پیشرفته کمک راننده (ADAS) رایج شدند.

خودروهای الکتریکی نیز با تلاش خودروسازان برای کاهش آلایندگی، محبوبیت پیدا کردند. طراحی خودروها با تاکید بر تکنولوژی های نوین در سال‌های اخیر، تاکید فزاینده‌ای بر مواد پایدار و فرآیندهای تولید در طراحی خودرو برای به حداقل رساندن اثرات زیست‌محیطی بیشتر شده است.

علاوه بر این، وسایل نقلیه خودران به منطقه ای برای تحقیق و توسعه شدید تبدیل شده اند، زیرا طراحان آینده ای را تصور می کنند که در آن خودروها بتوانند با خیال راحت رانندگی کنند.

نتیجه

طراحی ماشین در طول زمان به طور قابل توجهی از کالسکه های ساده بدون اسب به شگفتی های مدرن مهندسی و فناوری که امروزه در جاده های خود می بینیم، تکامل یافته است.  از تکنیک‌های تولید انبوه پیشگام هنری فورد گرفته تا پیشرفت‌ها در آیرودینامیک، نوآوری‌های ایمنی، یکپارچه‌سازی فناوری‌هایی مانند سیستم‌های سرگرمی اطلاعاتی یا ویژگی‌های ADAS هر دوره اثر خود را در تاریخ خودرو به جای گذاشته است و در عین حال با تغییر نیازها و خواسته‌های مصرف‌کنندگان در سراسر جهان سازگار است.

آنچه بیان شد نگاهی کوتاه به تاریخچه طراحی خودرو بود مطمئنا از ساخت اتومبیل های اولیه تا طراحی خودروهای امروزی تغییرات و تحولات بسیار دیگری هم رخ داده است. ار این رشته طراحی خودرو سابقه طولانی در نظام دانشگاهی دارد. اگر شما علاقمند به تحصیل رشته طراحی صنعت بویژه در حوزه‌های طراحی خودرو هستید می توانید پس از فارغ التحصیلی در موقعیت‌های شغلی مناسب استخدام شوید.

پس اگر به دنبال این سوال هستید که طراحی خودرو را از کجا و چگونه آغاز کنیم؟ همیشه با کنجکاوی به دنبال پاسخ های متنوع به این سوال باشید: چگونه یک طراح خودرو شوم؟